تحلیل توان سازگاری کشاورزان گندم‌کار شهرستان سرپل ذهاب در برابر تغییرات اقلیمی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار ترویج و آموزش کشاورزی، اپردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد توسعه روستایی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه

3 استادیار ترویج و آموزش کشاورزی تپردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه

4 دانشجوی دکتری توسعه روستایی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

تغییرات اقلیم در بسیاری از نقاط جهان، آثار خود را در دهه‏ ی اخیر به جای گذاشته و انتظار می ‏رود در دهه‏ های آینده نیز اثرات این تغییرات تشدید شود. ایران نیز از این تغییرات بزرگ مقیاس مستثنی نبوده و اثرات آن در بسیاری از حوضه‏ های آبخیز مشاهده شده است. یکی از راه‏ های کاهش اثرات این پدیده، سازگاری کشاورزان با تغییرات آب و هوایی است. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از این مطالعه، بررسی توان سازگاری در بین 370 کشاورز گندم‌کار شهرستان سرپل ذهاب نسبت به تغییرات اقلیمی بود. از این رو، از روش پیمایشی استفاده شد و نمونه‏ ها با استفاده از روش نمونه‏ گیری خوشه ای چند مرحله‌ای انتخاب و داده ‌ها با استفاده از پرسشنامه ساختارمند جمع ‏آوری گردید. نتایج مربوط به توان سازگاری در دهستان‏ های مورد مطالعه نشان داد که دهستان بشیوه و پاطاق دارای بیش‏ترین توان سازگاری و دهستان قلعه شاهین دارای کمترین میزان توان سازگاری در بین دهستان ‏ها می ‏باشد. علاوه بر این، نتایج به دست آمده نشان داد که فقدان منابع مالی، کمبود آب، عدم توجه مسئولان دولتی به بخش کشاورزی، کمبود اعتبارات دولتی و قطع یارانه‌ها در بخش کشاورزی از مهم ‌ترین موانع سازگاری کشاورزان گندم‌کار است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment of Adaptive Capacity of Wheat Growers to Climate Change in Sarpolezahab Township

نویسندگان [English]

  • Kiumars Zarafshani 1
  • Fakhradin Khaledi 2
  • Ali-Asghar Mirakzadeh 3
  • Lida Sharafi 4
1 Associate Professor of Agricultural Education and Extension, Campus of Agriculture & Natural Resources, Razi University
2 Former M.Sc. Student of Rural Development, Campus of Agriculture & Natural Resources, Razi University
3 Assistant Professor of Agricultural Education and Extension Campus of Agriculture & Natural Resources, Razi University
4 Ph.D. Student of Agricultural Development, Campus of Agriculture & Natural Resources, Razi University
چکیده [English]

During the recent decades, climate change has impacted the globe and its long lasting outcome on farmers’ livelihood is expected to increase in the next decades. In Iran, climate change has impacted agricultural sector in general and watershed regions in particular. In order to mitigate the diverse effects of climate change, farmers are motivated to use adaptation strategies. Adaptation is an adjustment in a system’s behavior and characteristics that enhance its ability to cope with external stress. The purpose of this survey was to assess the adaptive capacity of 370 wheat farmers in Sarpolezahab Township towards climate change. A multistage stratified cluster sampling was used to collect data using a structured questionnaire. Individual interview was used to complete the research instrument. The overall score of adaptive capacity of farmers indicated that farmers living in Beshive and Patagh had the highest adaptive capacity compared to Ghaleshahin region with the lowest level of adaptive capacity. Results also revealed that lack of financial resources, lack of water resources, lack of attention on behalf of policy makers, lack of public funds, and limited subsidiaries play an important role in adaptive capacity. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adaptive Strategies
  • Adaptive Capacity
  • Sarpolezahab
  • Wheat Growers

مراجع

برشان، م. (1386). خشکسالی در گسترش دانش و اندیشه. مهرآب، شماره 44، صص 11-15.
خالدی، ف.، زرافشانی، ک.، میرک زاده، ع.، و شرفی، ل. (1394). بررسی عوامل مؤثر بر توان سازگاری کشاورزان در برابر تغییرات اقلیم (مورد مطالعه: گندمکاران شهرستان سرپل ذهاب، استان کرمانشاه)، پژوهش­های روستایی، دوره 6، شماره 3، صص 678-655.
خبرگزاری کشاورزی ایران. (1391). قابل‌دسترس در سایت اینترنتی <www.iana.ir<.
زرافشانی، ک.، و شرفی، ل. (1391). بررسی راهبردهای مدیریت خشکسالی کشاورزان گندم‌کار در شهرستان کرمانشاه، طرح پژوهشی دانشگاه رازی، شماره طرح: 987.
زرگر، ر. (1387). خشکسالی سال آینده هم ادامه می­یابد، روزنامه جام جم، شماره 2440.

سپاس خواه، ع. (1388). مدیریت تقاضای آب در مزرعه در خشکسالی، همایش ملی مسائل و راهکارهای مقابله با خشکسالی، شیراز. همایش ملی مسائل و راهکارهای مقابله با خشکسالی، شیراز، 24-23 اردیبهشت ماه.  

سرابیان، ل.، و نیکپور، ع. (1388). نقش کشاورزی طبیعت مدار در کاهش تغییر اقلیم. ویژه­نامه تغییرات اقلیمی. دفتر محیط زیست و توسعه پایدار کشاورزی، تهران: نشر آموزش کشاورزی.
شرفی، ل. (1389). سنجش آسیب­پذیری کشاورزان گندم کار در زمان خشکسالی در استان کرمانشاه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه رازی.
شوشتریان، آ. (1386). چگونه کشاورزان نسبت به تغییرات اقلیمی سازگار خواهند شد؟، توسعه و بهر­ه­وری، شماره 3 و 4، صص 43-46.
قمبر علی، ر.، پاپ­زن، ع.، و افشارزاده، ن. (1391). بررسی دیدگاه کشاورزان در خصوص تغییرات آب و هوا و استراتژی­های سازگاری (مطالعه موردی شهرستان کرمانشاه)، پژوهش­های روستایی، سال 3، شماره 11، صص 213-192.
کریمی کاخکی، م.، و سپهری، ع. (1389). روندهای تغییرات اقلیم طی دو دوره در همدان و تبریز، دانش آب و خاک، 20 (4)، صص 143-156.
کوچکی، ع.، نصیری مهدی، م.، و کمالی، غ. (1386). مطالعه شاخص­های هواشناسی ایران در شرایط تغییرات اقلیم، پژوهش‏های زراعی، شماره 5، جلد 1، صص 133-142.
ملکی، ط.، زرافشانی، ک.، و کشاورز، م. (1393). سنجش توان سازگاری خانوارهای کشاورز در برابر خشکسالی (مورد: دهستان درودفرامان در شهرستان کرمانشاه، اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال 3، شماره 1، صص 138-123.
 
Adger, W. N., Huq, S., Brown, K., Conway, D., and Hulme, M. (2003). Adaptation to climate change in the developing world«. Progress in development studies. 3 (3), 179-195.
Ajibade, L. T., and Shokemi, O. (2003). Indigenous approach to weather forecasting in ASA L.G.A., Kwara State, Nigeria. Indilinga-African Journal of Indigenous Knowledge Systems. 2, 37–44.
Asante, F.A.,  and Egyir, I. S. (2006). Empowering farming communities in Northern Ghana with strategic innovations and productive resources in dry land farming- A baseline survey. A report Prepared by the Strategic Innovations in Dry land farming project (PN 6) for the challenge program for food and water.
Bradshaw, B., Dolan, H., and Smit, B. (2004). Farm-level adaptation to climatic variability and change: crop diversification in the Canadian prairies. Climatic Change. 67, 119–141.
Bryan, E., Ringler, C., Okoba, B., Roncoli, C., Silvestri, S., and Herrero, M. (2011). Adapting agriculture to climate change in Kenya: Household and community strategies and determinants. In International Conference, Kenya, May.
Dazé, A. (2007). Climate change and poverty in Ghana. CARE International (Cooperative for Assistance and Relief Everywhere), Accra, Ghana.
Deressa, T. T., Hassan, R. M., Ringler, C., Alemu, T.,. and Yesuf, M. (2009). Determinants of farmers’ choice of adaptation methods to climate change in the Nile Basin of Ethiopia. Global Environmental Change. 19(2), 248-255.  
Grothmann, T., and Patt, A. (2005). Adaptive capacity and human cognition: the process of individual adaptation to climate change. Global Environmental Change. 15 (3), 199-213.
Ifeanyi-obi, C. C., Etuk, U. R., and Jike-wai, O. (2012). Climate change, effects and adaptation strategies; Implication for agricultural extension system in Nigeria. Greener Journal of Agricultural Sciences, 2 (2), 053-060.
Klein, R. J. T. (2002). Climate change, adaptive capacity and sustainable development. OECD Informal Expert Meeting on Development and Climate Change - Paris, France, 13th–14th March.
Krejcie, R. V., and Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement. 30, 607-610.
Tiwari, K. R., Awasthi, K. D., Balla, M. K. and Sitaula, B. K. (2010). Local people’s perception on Climate Change, its impact and adaptation practices Himalaya to Terai regions of Nepal,. Available at: <http://www. chimalaya.org>.
Krishnan, P., Swain, D. K., Chandra Bhaskar, B., Nayak, S. K. and Dash, R. N. (2007). Impact of elevated CO2 and temperature on rice yield and methods of adaptation as evaluated by crop simulation studies. Agriculture,Ecosystems and Environment, 122, 233–242.
Kurukulasuriya, P., and Mendelsohn, R. (2008). A Ricardian analysis of the impact of climate change on African cropland. African Journal of Agricultural and Resource Economics, 2 (1), 1–23.
Mabe, F. N., Sarpong, D. B., and Osei-Asare, Y. (2012). Adaptive capacity of formers to climate change adaptation strategies and their effects on rice production in northern region of Ghana. Russian Journal of Agricultural and Socio-Economic Sciences, 11(11), 9-17.
Macchi, M., Oviedo, G., Gotheil, S., Cross, K., Boedhihartono, A., Wolfangel, C., and Howell, M. (2008). Indigenous and Traditional Peoples and Climate Change, Issues Paper, Gland, IUCN, PP. 232-245. Available at: <http://www2 .ohchr. org /english/ issues/climatechange/docs/IUCN.pdf>.
Mertz, O., Mbow, C., Reenberg, A., and Diouf, A. (2009). Farmers’ perceptions of climate change and agricultural adaptation strategies in rural Sahel. Environmental Management. 43(5), 804-816.
Nakuja, T., Sarpong, D. B., Kuwornu, J. K. M., and Ashante, F. A. (2012). Water storage for dry season vegetable farming as an adaptation to climate change in the upper east region of Ghana. African Journal of Agricultural Research. 7 (2), 298-306.
Nhemachena, C., and Hassan, R. (2007). Micro-Level analysis of farmers’ adaptation to climate change in Southern Africa. International Food Policy Research Institute (IFPRI). Washington, DC 20006-1002 USA. Available at: <http://ebrary.ifpri.org/cdm/ref/collection/p15738coll2/id/39726>
Niles, M. T., Lubell, M., and Haden, V. R. (2013). Perceptions and responses to climate policy risks among California farmers. Glob Environ Chang. 23,1752–1760
Smit, B., and Pilifosova, O. (2003). Adaptation to climate change in the context of sustainable development and equity. Sustainable Development. 8 (9), 877-912.
Todman, J., and Dugard, P. (2007). Approaching multivariate analysis: An introduction for psychology. New York : Psychology press.
Vincent, k. (2007). Uncertainty in adaptive capacity and the importance of scale. Global Environmental Change. 17, 12–24.
Wall, E. and Marzall, K. (2006). Adaptive capacity for climate change in Canadian rural communities. Local Environment, 11 (4), 373-397.
Wouter Botzen, W. J., Bouwer, L. M., and van den Bergh, J. C. J. M. (2010). Climate change and hailstorm damage: Empirical evidence and implications for agriculture and insurance, Resource and Energy Economics, 32 (3),341-362.
علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران
دوره 12، شماره 2
آذر 1395
صفحه 169-182

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار