کاربرد آینده‌پژوهی در شناسایی و تحلیل مؤلفه‏ های مؤثر بر چالش‌های پیش‌روی توسعه کشت گل‌محمدی در استان آذربایجان‌شرقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی گروه مدیریت کشاورزی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

2 استاد گروه مدیریت و توسعه کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استاد گروه مدیریت و توسعه کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

4 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

به منظور افزایش اشتغال روستایی، نیاز اساسی به مطالعه عمیق با هدف شناسایی و تحلیل مؤلفه ‏های مؤثر بر چالش‏ های پیش‌روی توسعه کشت گل ­محمدی در استان آذربایجان­ شرقی ضروری است. بررسی ادبیات پژوهش ­های مرتبط­ نشان­ می ­دهد که تاکنون مطالعه مشابه ی با روش آینده ­پژوهی، چالش ­های توسعه کشت گل محمدی را در این استان تحلیل نکرده است. بدین منظور، پس از تأیید روایی صوری ابزار پژوهش (پرسشنامه) با استفاده از کارشناسان خبره در کشت گل محمدی استان آذربایجان شرقی، مؤلفه­ های حاصل از مطالعه دلفی در قالب ماتریس­ هایی، تکمیل و در محیط نرم‌افزار تخصصی میک­مک (Micmac) تحلیل شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مؤلفه ­های مؤثر بر چالش ­های توسعه کشت گل­ محمدی شامل کمبود سرمایه، آلودگی شیمیایی (آلودگی گل ­محمدی تولیدی در برخی مناطق به باقی­مانده سموم و مواد شیمیایی)، عدم مشارکت بخش خصوصی، حضور ناکافی کارشناسان و عدم سرمایه ­گذاری در زیرساخت­ های کشاورزی بودند. همچنین، تحلیل شدت ارتباط بین مؤلفه­ ها نشان داد که چالش ­های توسعه کشت گل ­محمدی در استان به دلیل کمبود سرمایه و ایجاد یک دور باطل حل‌نشده باقی مانده است. از این­ رو سرمایه ­گذاری همزمان در صنایع تکمیلی گل ­محمدی، ترویج جایگزینی روش‌های سالم در مدیریت آفات و بیماری­های گل محمدی و وضع قوانینی مبنی بر تفویض اختیار، قدرت و مسئولیت هدف­گذاری­ ها در سیاست­ های مرتبط با کشت گل محمدی، ارزیابی و حسابرسی آن­ ها به ارگان­ های متخصص مستقل از گروه‌های غیررسمی با اعضای صاحب نفوذ، قدرتمند و با اهداف منافع شخصی در وزارت جهاد کشاورزی، پیشنهادهای پژوهش حاضر می‎ باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Application of Futures Studies in Identifying and Analyzing Factors Affecting the Challenges of Damask Roses Cultivation Development in East Azerbaijan Province

نویسندگان [English]

  • R Saei 1
  • A Asadi 2
  • Kh Kalantari 3
  • A Alambeigi 4
1 Student of Agricultural Development in Department of Agricultural Management and Development, Faculty of Agriculture, University of Tehran, and Lecturer of Department of Agricultural Management, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
2 Professor, Department of Agricultural Management and Development, Faculty of Agriculture, University of Tehran, Tehran, Iran.
3 Professor, Department of Agricultural Management and Development, Faculty of Agriculture, University of Tehran, Tehran, Iran.
4 Associate Professor Department of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agriculture, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

In order to increase rural employment, a fundamental need for a deep study with the aim of identifying and analyzing components affecting challenges of Damask Roses cultivation development in East Azerbaijan province is obvious. Related literature review shows that no similar study has analyzed the challenges of Damask Roses cultivation development in the province with futures studies method. For this purpose, after validating the face validity of the research tool (a researcher-made questionnaire) using experts of the cultivation of roses in East Azerbaijan province, the components obtained from the Delphi study were completed and analyzed in the form of matrices and in the Micmac specialized software environment. The results showed effective components of Damask Roses cultivation development in the province included lack of financial capital, chemical contamination (contamination of Damask Roses in some areas with residuals of toxins and chemicals), non-participation of private sector, experts insufficient presence, and non-investment in agricultural infrastructure. Furthermore,  the analysis of the intensity of the relationship between the components showed that the challenges of developing Damask Roses cultivation in the province remain unsolved due to the lack of capital and the creation of a vicious circle.  Simultaneous investing in Damask Roses processing industries, extension of replacing  healthy methods in the management of Damask Roses pests and diseases, establishing laws based on authority delegation, sovereignty, and responsibility of target setting to the policies of cultivating Damask Roses, continuous evaluation, and accountability to the bodies independent from "informal groups with influential and powerful members " in the Ministry of Jihad and Agriculture are among the most important suggestions of present research.

کلیدواژه‌ها [English]

  • East Azerbaijan
  • Futures Studies
  • Cultivation Management
  • Damask Roses

مراجع

آزاد ارمکی، غ. ر. (1380). اقتصاد توسعه از فقر تا ثروت ملل. تهران: انتشارات نی.
ابدی، ب.، عزیزی خالخیلی، ط.، و مرشدلو، م. ر. (1400). تحلیل رفتار کشاورزان پذیرنده و نپذیرنده کشت گیاهان دارویی در شهرستان ساری. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، دوره 17، ویژه‌نامه، صص 59-49. 20.1001.1.20081758.1400.17.0.4.8: Doi
ازکیا، م. (1396). جامعه ­شناسی توسعه و توسعه‌نیافتگی روستایی ایران. تهران: انتشارات اطلاعات.
اسدزاده، ا.، ایمانی، ح.، و شالی، م. (1394). نابرابری­ های فضایی توسعه بخش کشاورزی در استان آذربایجان‌شرقی . فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی،  سال 4، شماره 2، صص 54-41.
دیوید، ف. آ. (1394). مدیریت استراتژیک. ترجمه: علی پارساییان و سید محمد اعرابی. تهران: انتشارات دفتر پژوهش ­های فرهنگی.
جلایی، س. ع. ح.، عزیزی، آ.، زارعی، ن.، و بشرآبادی مهرابی، ح. (1393). بررسی جایگاه و نقش بخش کشاورزی در ادوار تجاری ایران. فصلنامه مدل سازی اقتصادی، سال 8، شماره 1، صص 82-67.
خالدی، ک.، کاظمی، س. ح.، و شاهمرادی فرد، م. (1397). تبیین جایگاه واقعی بخش کشاورزی ایران در اقتصاد ملی با تمرکز بر ارزش‌افزوده کسب‌وکار کشاورزی. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، دوره 26، شماره 4، صص 268-239. 10.30490/AEAD.2019.85242: Doi
خانجان زاده، ر.، محمدی جوزانی، س.، عماد، م.، رسولی، س.م.، و غیبی، ف. (1391). گل­محمدی Rosa Damascena. تهران: انتشارات پونه.
سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان­شرقی. (1400). آمارنامه دفتر طرح و برنامه سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان‌شرقی. تبریز: انتشارات سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان­ شرقی.
ساعی، ر. (1400). عوامل مؤثر بر توانمندی اقتصادی روستاییان در استان آذربایجان‌شرقی. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، دوره 17، شماره 2، صص 216-199.  Doi: 20.1001.1.20081758.1400.17.2.13.1
طاهری­ دمنه، م.، و نادری خورشیدی، ع. ر. (1393). آینده­نگاری منابع انسانی در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش تلفیقی سناریوپردازی و تحلیل اثرات متقاطع. فصلنامه منابع انسانی ناجا، دوره 9، شماره 36، صص  29-49.
عبدی قاضی جهانی، ا. (1396). ضرورت کشت و توسعه گل ­محمدی در راستای کاهش مصرف آب و احیای دریاچه ارومیه. فصلنامه یاشیللیق، جلد 3، شماره 11، صص 25-14.
عمویی، ح.، و رحیمی، س. (1390). جهانی شدن اقتصاد و راهبردهایی برای منافع ملی ایران. فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، دوره 15، شماره 13، صص 245-215.
قره‌باغیان، م. (1373). اقتصاد رشد و توسعه. تهران: انتشارات نی.
کاملی میانرودی، س. م.، و عمویی، ع. م. (1394). بسته کارآفرینی تولید گل­ محمدی. تهران: انتشارات اسرار علم.
کدوری، م. ر. (1394). کاشت گل­محمدی. کرمان: انتشارات مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی کرمان.
محمدی یگانه، ب.، و ولایی، م. (1393). تنوع ­بخشی به اقتصاد روستاها جهت تحقق توسعه پایدار مورد: دهستان مرحمت ­آباد شمالی شهرستان میاندوآب. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال 3، شماره 2، صص 70-54.
مرادی، ب. (1392). اقتصاد توسعه. تهران: انتشارات فرانما.
مرکز آمار ایران. (1398). سالنامه آماری کشور. قابل دسترس در آدرس اینترنتی: .
مولایی هشجین، ن. ا.، و مولایی­ پارده، س. (1393). تحلیل مکانی توسعه کشاورزی در شهرستان­ های استان خوزستان. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال 3، شماره 2، صص 38-19.
میر، س. ج. (1397). بررسی چالش ­های توسعه زنجیره ارزش گیاهان دارویی و ارائه راهکارها (مطالعه موردی گل­ محمدی). تهران: انتشارات مؤسسه پژوهش ­های برنامه ­ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی.
میر، س. ج. (1398). بررسی سیاست توسعه گل­ محمدی در ایران. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، دوره 27، شماره 107، صص 205-183.
ولی­ پور پاشاه، م. )1392). رشد اقتصادی، سیاست­ های توسعه، ایجاد اشتغال و کاهش فقر. فصلنامه روند، جلد 20، شماره (61-62)، صص 230-195.
 
Bruzzese, S., Blanc, S., and Brun, F. (2020). Strategies for the valorisation of chestnut resources in Italian mountainous areas from a sustainable development perspective. Resources, 9(60), 1-15. Doi:10.3390/resources9050060.
Feili, H. R., Qomi, M., Khani, H., Naserikouchehbiouki, V., and Motahariyan, M. A. (2016). Assessment of organizational performance using balanced scorecard for increasing export potential in jujube packing company. Paper presented at the 4th International Conference on Research in Science and Technology, July 28th, Saint Petersburg, Russia.
Margunani, M., Kariada, N., Martuti, T., and Yoto, S. (2021). Challenges in brittle-red guava business: A lesson learn from potentials and problems in Sukorejo plantation. Annals of the Romanian Society for Cell Biology, 25(3), 5406–5413.
Meijerink, G. W., and Roza, P. (2007). The role of agriculture in economic development (Markets, chains and sustainable development). Wageningen: Wageningen UR. Press.
Shafieyan, M., Homayounfar, M., and Fadaei. M. (2017). Identification of strategies for sustainable development of rice production in Guilan province using SWOT analysis. International Journal of Agricultural Management and Development, 7(2), 141-153. URL: http://ijamad.iaurasht.ac.ir/article_527230_30024b760ae17b4448e34b88ece10ab5.pdf
Shokati, B., Asgharipour, M. R., and Feizizadeh, B. (2016). Improving farming practices using multi-criteria decision analysis in geographic information system for Damask Rose cultivating. Global Journal of Environmental Science Management, 2(4), 327-338. Doi: 10.22034/gjesm.2016.02.04.002.
Uristiati, U., Romano, R., Hakim, L., and Kasimin, S. (2020). Specific zone and development strategy of local coconut plantation in Aceh Besar regency. Earth and Environmental Science, 425, 1-8. Doi:10.1088/1755-1315/425/1/012025.
Zhao, H., Xiong, H., and Chen, J. (2021). Regional comparison and strategy recommendations of industrial Hemp in China based on a SWOT analysis. Sustainability, 13, 1-16. Doi: 10.3390/su13116419.
علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران
دوره 19، شماره 2
اسفند 1402
صفحه 39-53

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار