تحلیل عوامل مؤثر بر پذیرش کشت کلزا (کشت دوم) در شالیزارهای استان گیلان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.

2 استادیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

3 دانشجوی توسعه روستایی،گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.

چکیده

توسعه­ ی کشت دوم در مزارع موجود، از جمله راهکارهای مؤثر جهت افزایش بهره ­وری در کشاورزی است. استان گیلان دارای 230000 هکتار شالیزار است که امکان کشت دانه­ ی روغنی کلزا به عنوان کشت دوم در قسمت­ هایی از این اراضی وجود دارد. کشت دانه­ ی روغنی کلزا، با وجود نیاز کشور و مزیت­ های آن با استقبال کم کشاورزان گیلانی رو­ به ­رو شده است. این تحقیق توصیفی- پیمایشی با هدف تحلیل عوامل مؤثر بر پذیرش کشت کلزا به عنوان کشت دوم در شالیزارهای استان گیلان به انجام رسید. نمونه­ ی آماری تحقیق، 94 نفر از شالیکاران پذیرنده­ کشت کلزا در استان گیلان می ­باشند. پرسشنامه ­ی محقق ­ساخته بر اساس دو مدل نظری اعتماد اولیه (ITM) و مدل جامع پذیرش و استفاده از فناوری (UTAUT) طراحی شده است. روایی پرسشنامه با نظرخواهی از کارشناسان و اساتید و پایایی آن نیز با استفاده از پیش ­آزمون و از طریق محاسبه­ ی ضریب آلفای کرونباخ (0/81) تأیید شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل ترکیبی پیشنهادی مدل مناسبی برای بررسی کشت کلزا در استان گیلان است. بر این اساس، دو متغیر قصد رفتاری و اعتماد نخستین در ایجاد رفتار پذیرش توسط شالیکاران مؤثر بوده ­اند. بر اساس یافته ­های تحقیق، حمایت ­های اطلاعاتی از طریق کارشناسان و رهبران محلی، واگذاری تسهیلات بانکی بیشتر و تقویت تشکل­ های کشاورزی به منظور افزایش پذیرش کشت کلزا پیشنهاد می ­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of Factors Affecting the Adoption of Canola Cultivation (Second Crop) in the Paddy Fields of Guilan Province

نویسندگان [English]

  • Mohammad Karim Motamed 1
  • Fatemeh Ghorbani piralidehi 2
  • Zahra Rahimnejad balagafshe 3
1 Associate Professor., Department of Agricultural Economic, Faculty of Agricultural Sciences, Guilan, University, Guilan, Iran.
2 Assistant Professor., Department of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agricultural Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran.
3 M. Sc. Student, Department of Agricultural Economic, Faculty of Agricultural Sciences, Guilan, University, Guilan, Iran.
چکیده [English]

The development of second crops in existing farms is one of the useful strategies to increase the productivity in agricultural sector. Guilan province has 230,000 hectares of paddy lands, and it is possible to cultivate canola oilseed as a second crop in some parts of these lands. Canola oilseed cultivation, despite the needs of the country and its advantages, has been less welcomed by farmers in Guilan province. This descriptive and survey-based research was aimed to analyze the factors affecting the adoption of canola cultivation as second crop in the paddy fields of Guilan province. The statistical sample of the study was 94 paddy farmers adopting canola cultivation in Guilan province. A researcher-made questionnaire was designed based on two theoretical models of initial trust (ITM) and the unified theory of acceptance and usage of technology (UTAUT). The validity of the questionnaire was confirmed by consulting experts and professors and its reliability was approved using a pre-test study and calculating Cronbach's alpha coefficient (0.81). The results of confirmatory factor analysis showed that the proposed mixed model is a suitable model for the study of canola cultivation in Guilan province. Accordingly, it was concuded that the variables behavioral intention and initial trust had significant effects on the adoption behavior of paddy farmers. Based on the research findings, informational support through local experts and leaders, transfering more banking facilities, and strengthening of agricultural organizations are suggested as the main strategies to increase the adoption of canola cultivation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Canola cultivation
  • Second cultivation
  • Theoretical model of initial trust
  • Unified theory of acceptance and usage of technology

مراجع

آمار، ت.، باسط قرشی مینا آباد، م.، و باقری کودکانی، ص. (1392). بررسی عوامل مؤثر بر توسعه کشت دوم در شهرستان شفت. مطالعات برنامه ­ریزی سکونت­گاه های انسانی، سال 8، شماره 23، صص 102 - 89.
تاج­الدین، م. ب. (1392). اعتماد اجتماعی و عوامل اجتماعی مؤثر در آن (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی تهران شرق). فصلنامه مطالعات جامعه­ شناختی ایران، سال 3، شماره 8، صص 42-21.
راجرز، ا.، و شومیگر، ف. (1376). رسانش نوآوری ها: رهیافتی میان فرهنگی. ترجمه: ع، کرمی، و فنایی، ا. شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز.
رحیم‌نژاد بالا گفشه، ز. (1397). بررسی عوامل مؤثر بر نگرش کشاورزان به پذیرش کشت کلزا به عنوان کشت دوم در شالیزارهای استان گیلان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان.
سازمان مدیریت و برنامه­ ریزی استان گیلان. (1399). سالنامه کشاورزی استان گیلان. قابل دسترس در آدرس اینترنتی: <http:// https://mpogl.ir>.
صالحی، س.، رضایی مقدم، ک.، و آجیلی، ع. (1387). کاربرد تکنولوژی­ های نظارت عملکرد: الگویی برای کشاورزی پایدار. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 4، شماره 1، صص 32-15.
صالحی س.، و رضایی مقدم ک. (1388). نگرش و تمایل به کاربرد فناوری‌های میزان متغیر خاک‌ورزی: کاربرد مدل معادلات ساختاری. مجله علوم کشاورزی ایران، دوره 40، شماره 1، صص 64-51.
صنایعی، ع.، و شافعی، ر. (1391). ارائه مدلی برای تحلیل و پیش ­بینی رفتار خرید مشتری­ ها بر اساس تئوری کارکردی نگرش (مطالعه موردی صنعت خودرو ایران). فصلنامه پژوهش­نامه بازرگانی، شماره 62، صص 192- 153.
قاسمی، و. (1389). مدل­سازی معادله ساختاری در پژوهش­ های اجتماعی با کاربرد Amos Graphics. تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
کرباسی ع. ر.، محمد زاده، س. ح.، و هندی‌زاده ه. (1398). تحلیل عوامل مؤثر بر افزایش سطح زیر کشت کلزا در مناطق روستایی مورد: روستاهای استان خراسان رضوی. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، جلد 8، شماره 3، صص 202-187.
منفرد، ن. (1393). سازه ­های مؤثر بر نگرش و تمایل رفتاری کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر نسبت به کاربرد فناوری آبیاری. نشریه علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 10، شماره 2، صص 104-91.
نداف فهمیده، س.، اللهیاری، م. ص.، انصاری، م. ح.، و کاوسی کلاشمی، م. (1394). تحلیل آثار اقتصادی- اجتماعی پذیرش کشت دوم پس از برنج در شهرستان فومن. فصلنامه تحقیقات غلات، دوره 5، شماره 2، صص 130-121.
همایونی فر، م.، و ملکدار، م. (1384). بررسی عوامل مؤثر بر توسعه کشت کلزا در استان مازندران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال 5، شماره 4، صص 122-113.
 
Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50 (2), 179-211.
Ajzen, I., and Fishbein, M. (1975). A bayesian analysis of attribution processes. Psychological Bulletin, 82 (2), 261-277.
Ajzen, I., and Fishbein, M. (1980). Understanding attitudes and predicting social behavior. Englewood Cliffs. NJ: Prentice Hall. Available at: <http:// books.google.com/>.
Food and Agricultural Organization (FAO). (2017). Food outlook: Biannual report on global food markets. FAO trade and markets division, Rome.
Fishbein, M., Jaccard, J., Davidson, A. R., Ajzen, I., and Loken, B. (1980). Predicting and understanding family planning behaviors. Understanding attitudes and predicting social behavior. Available at: <https://nyuscolars,nyu.edu/en/publications/predicting>.
Gu., J. C., Lee, S. C., and Suh, Y. H. (2009). Determinants of behavioral intention to mobile banking. Expert Systems with Applications, 36(9), 11605-11616.
Hung, S., Chang, C., and Yu, T. (2006). Determinants of user acceptance of the e-government services: The case of online tax filing and payment system. Government. Information, Quarterly, 23(1), 97- 122.
Kim, G., Shin, B., and Lee, H. G. (2009). Understanding dynamics between initial trust and usage intentions of mobile banking. Information Systems Journal, 19(3), 283-311.
Marangunic, N., and Granic, A. (2015). Technology acceptance model: A literature review from 1986 to 2013. Universal Access in the Information Society, 14(1), 81-95.
Mc Knight, D. H., and Chervany, N. L. (2001). Trust and distrust definitions: One bite at a time. In R. Falcone., M. Singh and Y. H. Tan (Eds). Trust in Cyber-societies: integrating the human and artificial perspectives. PP. 27-54, Springer Publication.
Meijer, S. S., Catacutan, D., Ajayi, O. C., and Nieuwenhuis M. (2014). The role of Knowledge, attitudes and perception in the uptake of agricultural and agroforestry innovations among smallholder farms in sub-Saharan Africa. International Journal of Agricultural Sustainability, 13(1), 40-54.
Porter, C. E., and Donthu, N. (2006). Using the technology acceptance model to explain how attitudes determine internet usage: The role of perceived access barriers and demographics. Journal of Business. Research, 59(9), 999- 1007.
Venkatesh, V., Morris, M. G., Davis, G. B., and Davis, F. D. (2003). User acceptance of information technology: toward a unified view. Management Information System Quarterly, 27 (3), 425-478.
علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران
دوره 17، شماره 2
اسفند 1400
صفحه 1-10

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار